Grootschalige uitbreiding Empe: Bedreiging voor dorps karakter en groen
De plannen voor grootschalige woningbouw in Empe roepen fundamentele vragen op over de verhouding tussen groei en behoud van karakter. Met meer dan 100 geplande woningen staat niet alleen de schaal van ons dorp op het spel, maar ook de groene omgeving die zo bepalend is voor de identiteit van Empe. Wat betekent deze ontwikkeling voor het landschap en de leefbaarheid van ons dorp?
De verdubbeling van een dorp
De voorgestelde uitbreiding van meer dan 100 woningen betekent in de praktijk een verdubbeling van Empe. Momenteel telt de dorpskern ongeveer 90 woningen, wat betekent dat het aantal huishoudens in één klap zou verdubbelen. Dit is geen organische groei, maar een ingrijpende transformatie die de schaal en het karakter van Empe fundamenteel zal veranderen.
Het kleinschalige karakter onder druk
Empe is altijd een kleinschalige gemeenschap geweest, waar de menselijke maat centraal staat. De bescheiden omvang van het dorp maakt dat bewoners elkaar kennen en er een sterke sociale cohesie bestaat. Deze kwaliteit komt onder druk te staan bij een plotselinge, grootschalige uitbreiding.
Uitleg: Hoofdgroenstructuur
De gemeente Brummen heeft in haar beleid een hoofdgroenstructuur vastgesteld die onderscheid maakt tussen structureel en niet-structureel groen. Structureel groen is essentieel voor de identiteit van een gebied en weerspiegelt de ontstaansgeschiedenis. In Empe vormen de omliggende weilanden en groene randen een belangrijk onderdeel van deze structuur.
De regionale context
Empe maakt deel uit van een grotere regionale context. De gemeente Brummen participeert in de Stedendriehoek, een samenwerkingsverband tussen zeven gemeenten waaronder Apeldoorn, Deventer en Zutphen. In de regionale structuurvisie “De Voorlanden Stedendriehoek 2030” staat het behoud en de versterking van groene kwaliteiten centraal.
Impact op het groene landschap
De geplande woningbouw is voorzien op weilanden aan de rand van het dorp. Dit zijn niet zomaar stukken land, maar vormen een essentiële groene buffer die Empe zijn landelijke karakter geeft en het dorp verankert in het omringende landschap.
1. Aantasting van de dorpsrand
De huidige zachte overgang tussen dorp en landschap zou worden vervangen door een harde bebouwingsgrens. Deze geleidelijke overgang is juist wat Empe zijn dorpse karakter geeft en wat het onderscheidt van stedelijke gebieden.
2. Ecologische waarde
De gemeente Brummen erkent zelf in haar beleid de ecologische waarde van grotere groengebieden. De weilanden rond Empe bieden leefruimte aan diverse plant- en diersoorten en dragen bij aan de biodiversiteit in het gebied. Grootschalige bebouwing zou deze waarde significant verminderen.
Gemeentelijk beleid versus praktijk
Er lijkt een discrepantie te bestaan tussen het gemeentelijke beleid en de huidige plannen voor Empe:
Gemeentelijk beleid:
- Focus op kleinschalige ontwikkeling
- Behoud van groene karakter als drager van identiteit
- Inbreiding heeft voorkeur boven uitbreiding
- Balans tussen ontwikkeling en groen
Huidige plannen voor Empe:
- Grootschalige uitbreiding (verdubbeling van het dorp)
- Bebouwing van weilanden die tot de groene buffer behoren
- Uitbreiding buiten de bestaande dorpskern
- Nadruk op kwantiteit boven kwaliteit en inpassing
Deze tegenstelling roept vragen op over de consistentie van het gemeentelijk beleid en de daadwerkelijke implementatie ervan in het geval van Empe.
Een alternatieve visie: organische groei
Laat Empe Empe erkent de noodzaak van woningbouw, maar pleit voor een aanpak die beter aansluit bij het karakter en de schaal van het dorp. Deze alternatieve visie is gebaseerd op drie kernprincipes:
1. Gefaseerde ontwikkeling
In plaats van een plotselinge, grootschalige uitbreiding pleiten we voor een gefaseerde aanpak waarbij woningen geleidelijk worden toegevoegd. Dit geeft het dorp de kans om nieuwe inwoners te integreren en voorzieningen aan te passen aan de groeiende bevolking.
2. Respect voor de groenstructuur
Nieuwe woningbouw zou de bestaande groenstructuur moeten respecteren en waar mogelijk versterken. Dit kan door:
- Inbreiding binnen de bestaande dorpscontouren waar dit passend is
- Behoud van groene corridors die het dorp verbinden met het omliggende landschap
- Integratie van groene elementen in nieuwe ontwikkelingen
3. Passende schaal
Woningbouwprojecten moeten qua schaal passen bij het dorpse karakter van Empe. Dit betekent kleinschalige ontwikkelingen die aansluiten bij de bestaande bebouwingsstructuur en rekening houden met de menselijke maat.
Concrete voorbeelden elders
In verschillende kleine kernen in Nederland zijn succesvolle voorbeelden te vinden van woningbouwprojecten die de balans hebben gevonden tussen groei en behoud van karakter:
Erfdelen-projecten: Waarbij bestaande agrarische erven worden getransformeerd tot kleine woongemeenschappen die passen in het landschap.
Dorpsuitbreiding Hoonhorst (Overijssel): Een kleinschalige, gefaseerde uitbreiding die het dorpse karakter versterkt en de groene omgeving respecteert.
Landgoed Wickevoort (Cruquius): Een woningbouwproject dat landschappelijke kwaliteiten integreert en versterkt.
Onze oproep
Wij roepen de gemeente Brummen op om:
- De huidige plannen te heroverwegen en te kiezen voor een aanpak die past bij de schaal van Empe
- De waardevolle groene buffer rond het dorp te behouden en te versterken
- In te zetten op kleinschalige, gefaseerde ontwikkeling binnen de dorpscontouren
- Een participatieproces te starten waarbij bewoners vanaf het begin betrokken zijn
Door samen te werken aan een evenwichtige visie op de toekomst van Empe kunnen we ervoor zorgen dat het dorp zich ontwikkelt op een manier die recht doet aan zijn unieke karakter en leefomgeving.
